Aannemer
Airco
Alarmsystemen
Architect
Asbest
Bestrating
Cv-ketels
Dakwerken
Elektricien
Gevelwerken
Glas
Hekwerken
Hovenier
Isolatie
Loodgieter
Metselaar
Ramen
Rolluiken
Schilder
Schrijnwerker
Stukadoor
Tegelzetter
Vloeren
Vochtbestrijding
Warmtepomp
Zonnepanelen
Zonwering
Zonnepanelen zetten zonlicht om in elektriciteit op een schone en stille manier. Ze doen dat via een natuurkundig proces dat licht omzet in energie, zonder bewegende onderdelen of brandstoffen. Omdat de prijzen dalen en energie duur blijft, kiezen steeds meer gezinnen voor deze duurzame technologie. Ontdek hier bij Homedeal hoe zonnepanelen precies werken.
Inhoudsopgave
Hoe werken zonnepanelen?
Om te begrijpen hoe zonnepanelen werken, moet je weten dat ze gebruikmaken van het fotovoltaïsch effect. Wanneer zonlicht op het oppervlak van een zonnepaneel valt, geven lichtdeeltjes, de zogenaamde fotonen, hun energie door aan elektronen in het materiaal van de zonnecel. Daardoor komen de elektronen in beweging en ontstaat er een elektrische stroom.
Dit proces verloopt volledig automatisch zodra de zon schijnt. Er zijn geen bewegende delen, geen lawaai en geen uitstoot. Zonnepanelen produceren dus hernieuwbare stroom op een onderhoudsarme en milieuvriendelijke manier.
Werking zonnepanelen: de opbouw van een paneel
Om de werking van zonnepanelen goed te begrijpen, is het handig om te weten waar een zonnepaneel uit is gemaakt. Een zonnepaneel bestaat uit tientallen zonnecellen die elk uit twee lagen silicium zijn opgebouwd.
- De bovenste N-laag bevat een overschot aan elektronen.
- De onderste P-laag heeft een tekort aan elektronen.
Tussen die lagen ontstaat een elektrisch veld. Wanneer zonlicht op de cel valt, duwt dat veld de losgekomen elektronen in één richting. Via fijne metalen contactpunten wordt de stroom opgevangen en naar de aansluitingen van het paneel geleid.
Een standaardpaneel bevat meestal 60 tot 72 zonnecellen. Door de cellen in serie te schakelen, tellen hun spanningen bij elkaar op. Zo levert één paneel genoeg spanning om nuttig te zijn voor huishoudelijk gebruik.
Van zonnepaneel naar bruikbare stroom
Om te begrijpen hoe zonnepanelen werken, moet je weten dat ze gelijkstroom (DC) produceren. Omdat onze huishoudtoestellen op wisselstroom (AC) draaien, zet de omvormer die gelijkstroom om naar 230 volt wisselstroom die je meteen kunt gebruiken.
De omvormer zorgt ook voor een veilige werking van het systeem en registreert hoeveel energie de panelen produceren. Als je meer stroom opwekt dan je verbruikt, wordt het overschot automatisch op het elektriciteitsnet geïnjecteerd. Met een digitale meter ontvang je hiervoor een injectievergoeding via Fluvius.
Factoren die de opbrengst beïnvloeden
De werking hangt sterk af van de omstandigheden waarin de zonnepanelen geplaatst worden.
Belangrijke factoren zijn:
- Oriëntatie van het dak: een dak dat naar het zuiden gericht is met een hellingshoek van 30 à 35 graden levert het hoogste rendement.
- Zonlichtintensiteit: in de zomer is de opbrengst het grootst, maar ook in de winter produceren panelen stroom, zij het minder.
- Schaduw: zelfs gedeeltelijke schaduw op één paneel kan het rendement verlagen. Daarom wordt vaak gewerkt met optimizers of micro-omvormers.
- Temperatuur: zonnepanelen presteren beter bij koeler weer; extreme hitte vermindert hun efficiëntie licht.
Een goed geplande installatie, uitgevoerd door een erkende zonnepanelen installateur, houdt met al deze factoren rekening om het maximale rendement te behalen.
Soorten zonnepanelen en hun rendement
Er worden in België voornamelijk drie types zonnepanelen gebruikt. Elk type komt weer met eigen kenmerken, rendement en een ander prijsniveau.
| Type zonnepaneel | Gemiddeld rendement | Kenmerken | Gemiddelde levensduur |
|---|---|---|---|
| Monokristallijn | 19 – 22 % | Hoog rendement, donkere kleur, ideaal bij beperkte dakruimte | 25 – 30 jaar |
| Polykristallijn | 15 – 18 % | Lagere kostprijs, blauwachtige kleur, iets minder efficiënt | 25 – 30 jaar |
| Dunnefilm (thin-film) | 10 – 13 % | Flexibel en licht, geschikt voor grotere oppervlakken | 20 – 25 jaar |
De meeste Vlaamse gezinnen kiezen voor monokristallijne zonnepanelen, omdat die de beste verhouding bieden tussen rendement en prijs.
Voordelen van zonnepanelen
Zonnepanelen bieden verschillende voordelen:
- Lagere energiekosten: een gemiddeld gezin bespaart jaarlijks € 800 à € 1.000 op elektriciteit.
- Hogere woningwaarde: huizen met zonnepanelen zijn aantrekkelijker op de vastgoedmarkt.
- Duurzame investering: je vermindert de CO₂-uitstoot en draagt bij aan de klimaatdoelstellingen.
- Onafhankelijkheid van energieleveranciers: je wekt een groot deel van je verbruik zelf op.
Dankzij de injectievergoeding en het verlaagde btw-tarief van 6% voor woningen ouder dan 10 jaar blijft investeren in zonnepanelen ook in 2025 financieel interessant.
Veelgestelde vragen
De opgewekte stroom gebruik je in eerste instantie meteen in huis, bijvoorbeeld voor verlichting of elektrische toestellen. Alles wat je op dat moment niet verbruikt, wordt automatisch op het elektriciteitsnet geïnjecteerd. Via de digitale meter wordt zowel je verbruik als de teruggeleverde energie apart geregistreerd, zodat je hiervoor een injectievergoeding ontvangt.
Ja. De door je panelen opgewekte stroom loopt via de omvormer rechtstreeks naar je huis. Zodra de zon schijnt, gebruik je dus automatisch je eigen zonnestroom. Enkel wat je niet meteen verbruikt, gaat naar het net.
Zeker! Ook als je overdag weinig verbruikt, blijft een zonnepaneleninstallatie rendabel. De overtollige energie die je opwekt, wordt op het net gezet en vergoed via het injectietarief van Fluvius. Bovendien kun je je verbruik slim verschuiven, bijvoorbeeld de wasmachine of vaatwasser overdag laten draaien, om het eigenverbruik te verhogen en zo nog meer te besparen.